Rượu sake làm từ gì? Tìm hiểu bí quyết tạo hương vị đặc trưng

Rượu Sake làm từ gì? Ít ai biết rằng, đằng sau từng giọt rượu Sake thanh khiết là sự hòa quyện tinh tế của những nguyên liệu giản đơn nhưng được chế biến bằng kỹ thuật cầu kỳ và tỉ mỉ. Không chỉ là một thức uống truyền thống, Sake còn thể hiện tinh hoa văn hóa Nhật Bản. Cùng Red Apron khám phá những bí mật ẩn sau hương vị đầy cuốn hút của Sake.

>>> Xem thêm: Rượu Sake bao nhiêu độ? Tìm hiểu các cấp độ của từng loại

1. Rượu Sake làm từ gì?

Ẩn sau hương vị tinh tế rượu Sake là sự hòa quyện nghệ thuật của gạo, nước, nấm Koji và men rượu. Những nguyên liệu này tưởng chừng đơn giản nhưng lại được lựa chọn và xử lý kỹ lưỡng để tạo nên hương vị đặc trưng, độc đáo mà chỉ rượu Sake mới có.

1.1 Gạo Sake

Gạo làm Sake, còn gọi là Sakamai, là loại gạo đặc biệt với hạt lớn, giàu tinh bột và ít protein. Những giống gạo nổi tiếng như Yamadanishiki hay Gohyakumangoku được mài bóng tỉ mỉ để loại bỏ lớp vỏ ngoài, giữ lại phần lõi tinh khiết, giúp rượu đạt được hương vị thanh tao và tinh tế.

Gạo làm Sake được tuyển chọn kỹ càng 

1.2 Nước 

Nước chiếm 80-85% trong rượu Sake và đóng vai trò quyết định đến hương vị và kết cấu của rượu. Nước cứng (kosui) thường tạo ra Sake có vị đậm đà, trong khi nước mềm (nansui) mang đến hương vị thanh nhã và mềm mại.

Nước là thành phần quan trọng ảnh hưởng tới hương vị rượu Sake

1.3 Nấm Koji

Koji (Aspergillus oryzae) là loại nấm mốc đặc biệt được sử dụng để chuyển hóa tinh bột trong gạo thành đường, tạo tiền đề cho quá trình lên men. Chất lượng và cách nuôi Koji ảnh hưởng trực tiếp đến độ đậm đà hay thanh thoát của rượu.

Koji là loại nấm mốc đặc biệt

1.4 Men

Men rượu (yeast) đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa đường thành cồn và tạo nên hương thơm đặc trưng của Sake. Những dòng men nổi tiếng giúp rượu có hương hoa, trái cây và mang đến sự cân bằng hoàn hảo cho hương vị.

Thành phần bổ sung của rượu Sake

Bên cạnh các nguyên liệu chính như gạo, nước, nấm Koji và men rượu, một số thành phần bổ sung đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất Sake:

• Axit lactic: Được thêm vào để ngăn ngừa vi khuẩn trong giai đoạn ủ men, giúp rượu ổn định và sạch vị. Phương pháp truyền thống như Kimoto và Yamahai tạo độ tươi mát tự nhiên, mang lại hương vị đậm đà và phức hợp.

• Rượu chưng cất: Một lượng nhỏ rượu chưng cất được bổ sung để tăng cường hương thơm, làm rượu trở nên nhẹ nhàng và cân bằng hơn. Các dòng như Ginjo, Daiginjo hay Honjozo đều sử dụng phương pháp này để hoàn thiện hương vị.

• Đường và phụ gia khác: Trong dòng rượu Sake phổ thông (Futsushu), đường và một số axit hữu cơ được thêm vào để điều chỉnh hương vị và tăng độ ngọt.

>>> Tham khảo: Rượu Sake có hạn sử dụng không? Cách bảo quản rượu Sake

2. Quy trình sản xuất rượu Sake hoàn chỉnh

Quy trình sản xuất rượu Sake là một nghệ thuật tinh tế, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo trong từng công đoạn. Mỗi bước đều đóng vai trò quan trọng để tạo nên hương vị độc đáo và chất lượng hoàn hảo cho từng giọt Sake.

2.1. Mài gạo 

Gạo Sake (Sakamai) được mài để loại bỏ lớp vỏ ngoài chứa nhiều protein và chất béo, giữ lại phần lõi tinh bột thuần khiết (shimpaku). Tỉ lệ mài gạo càng cao, rượu càng thanh thoát và nhẹ nhàng.

Gạo Sake được mài loại bỏ lớp vỏ bề ngoài 

2.2. Rửa và ngâm gạo 

Sau khi mài, gạo được rửa sạch để loại bỏ bụi cám còn sót lại. Tiếp theo, gạo được ngâm để hấp thụ lượng nước phù hợp, tạo điều kiện lý tưởng cho quá trình hấp và nuôi nấm Koji.

 2.3. Hấp gạo

Gạo được hấp chín để làm mềm lõi tinh bột nhưng vẫn giữ phần ngoài săn chắc, không bị dính. Gạo sau đó được làm nguội và phân loại để phục vụ các công đoạn tiếp theo như nuôi Koji, làm men cái (Shubo) và lên men chính (Moromi).

2.4. Nuôi nấm Koji

Gạo hấp được đưa vào phòng ủ Koji (Kojimuro) và rắc nấm Koji lên bề mặt. Nấm Koji đóng vai trò chuyển hóa tinh bột thành đường để chuẩn bị cho quá trình lên men. Đây là công đoạn đòi hỏi kỹ thuật và sự kiểm soát nhiệt độ chính xác để đảm bảo chất lượng Koji.

Gạo Koji được rải đều để giảm nhiệt 

2.5. Chuẩn bị men cái (Shubo)

Men cái (Shubo) được tạo thành từ gạo Koji, gạo hấp, nước và men rượu. Lactic tự nhiên hoặc được thêm vào để ngăn ngừa vi khuẩn, đảm bảo quá trình lên men diễn ra ổn định. Shubo là bước nền tảng để nuôi dưỡng men rượu, tạo điều kiện cho quá trình lên men sau này.

2.6. Quá trình lên men chính (Moromi)

Hỗn hợp Shubo, gạo Koji, gạo hấp và nước được kết hợp trong ba giai đoạn (sandan jikomi) kéo dài bốn ngày. Hỗn hợp này, gọi là Moromi, sẽ trải qua quá trình lên men kéo dài từ 20 đến 30 ngày tùy loại Sake. Đặc biệt, quá trình chuyển hóa tinh bột thành đường và đường thành cồn diễn ra song song, tạo nên đặc trưng độc đáo của Sake.

2.7. Thêm rượu chưng cất (nếu cần)

Đối với các dòng Sake như Honjozo hay Ginjo, một lượng nhỏ rượu chưng cất trung tính sẽ được thêm vào để tăng cường hương thơm và làm rượu nhẹ nhàng hơn.

2.8. Ép và lọc rượu

Sau khi lên men, hỗn hợp Moromi được ép để tách rượu Sake trong suốt ra khỏi phần bã gạo (kasu). Các phương pháp ép truyền thống như Shizukushibori mang đến Sake chất lượng cao, trong khi máy ép hiện đại giúp tối ưu hóa sản lượng.

Máy ép rượu Sake hiện đại

2.9. Thanh lọc và tiệt trùng

Rượu Sake sau khi ép được lọc để loại bỏ tạp chất còn sót lại và giữ hương vị ổn định. Sau đó, rượu được tiệt trùng (hi-ire) bằng cách làm nóng nhẹ để ngăn chặn vi khuẩn và enzym gây hỏng rượu.

2.10. Ủ và đóng chai

Sake được ủ trong các bồn chứa từ vài tháng để ổn định hương vị trước khi đóng chai. Quá trình này giúp rượu đạt độ mượt mà và cân bằng. Một số Sake còn trải qua quá trình pha loãng (warimizu) để điều chỉnh nồng độ cồn phù hợp trước khi đưa ra thị trường.

Rượu sau khi đạt được độ mượt mà phù hợp để thưởng thức

>>> Xem thêm: Các loại rượu sake cho người yêu thích hương vị Nhật Bản

3. Nét văn hóa đặc trưng thưởng thức rượu Sake của người Nhật

Thưởng thức rượu Sake là một nét văn hóa tinh tế, thể hiện sự tôn trọng và gắn kết trong đời sống của người Nhật. Sake thường được đựng trong bình “tokkuri” và rót ra chén nhỏ “ochoko”. Bình Sake chỉ được rót đầy một nửa để giữ trọn hương vị và nhiệt độ lý tưởng của rượu.

Người Nhật cũng rất coi trọng chất liệu của dụng cụ uống Sake. Bình sứ hoặc bình gỗ không chỉ giúp bảo toàn hương vị mà còn thể hiện sự trân quý đối với loại rượu truyền thống này.

Việc rót rượu cho nhau khi uống Sake còn mang ý nghĩa tôn trọng và gắn kết tình cảm giữa mọi người, tạo nên một nghi thức giao tiếp đầy ý nghĩa và đậm chất văn hóa Nhật Bản.

Việc rót rượu cho nhau khi uống Sake còn mang ý nghĩa gắn kết tình cảm

4. Những gợi ý thưởng thức rượu Sake

Rượu Sake có thể được thưởng thức theo nhiều cách khác nhau, tùy vào loại Sake và sở thích cá nhân, mỗi cách mang đến một trải nghiệm hương vị độc đáo:

• Thưởng thức Sake hâm nóng: Đây là phương pháp truyền thống giúp hương vị Sake trở nên đậm đà và sâu lắng hơn. Nhiệt độ lý tưởng dao động từ 35-45°C, phù hợp nhất với các loại Sake ủ lâu năm hoặc có nồng độ acid cao. Sake hâm nóng mang lại cảm giác ấm áp, đặc biệt thích hợp vào mùa đông.

• Thưởng thức Sake ướp lạnh: Những dòng Sake thanh nhẹ, hương thơm tinh tế như Ginjo-shu hoặc Sake chưa tiệt trùng (Nama) sẽ tỏa sáng khi được làm lạnh ở nhiệt độ khoảng 10°C. Đây là lựa chọn hoàn hảo cho những ngày hè, giúp bạn tận hưởng sự sảng khoái và hương vị tươi mới của rượu.

• Sake uống kèm đá: Thêm một vài viên đá vào Sake là cách thưởng thức thú vị trong mùa hè. Đá giúp rượu nhanh chóng trở nên mát lạnh dễ dàng thưởng thức.

Sake có thể được thưởng thức từ nhiều loại dụng cụ như tách sứ, tách gỗ, ly thủy tinh hay thậm chí là đĩa nhỏ. Đối với những ai muốn sáng tạo, Sake còn có thể được kết hợp trong các loại cocktail trái cây, mang lại hương vị mới lạ nhưng vẫn tinh tế.

Thưởng thức Sake hâm nóng là phương pháp truyền thống

5. Sự khác biệt giữa rượu vang và rượu Sake

Rượu Sake và rượu vang là hai loại đồ uống có cồn nổi tiếng dù có điểm chung là được ủ từ nguyên liệu thiên nhiên, nhưng giữa hai loại rượu này vẫn tồn tại nhiều khác biệt rõ rệt:

Rượu Sake có hương vị ngọt hơn rượu vang

6. Những công dụng của rượu Sake đối với sức khỏe

Rượu Sake không chỉ là biểu tượng văn hóa ẩm thực của Nhật Bản mà còn mang đến nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe khi được sử dụng với liều lượng hợp lý. 

Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Rượu Sake chứa các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Uống Sake đúng cách còn hỗ trợ ngăn ngừa hình thành các mảng xơ vữa động mạch và cải thiện khả năng lưu thông máu, giúp duy trì một trái tim khỏe mạnh.

Uống Sake đúng cách hỗ trợ cải thiện lưu thông máu

Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường

Nồng độ cồn trong rượu Sake có thể cải thiện độ nhạy của cơ thể với insulin, hormone quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết. Việc này giúp ổn định mức đường huyết và giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường khi tiêu thụ ở mức độ vừa phải.

Tốt cho hệ tiêu hóa

Rượu Sake có chứa nấm Koji, thành phần quan trọng giúp kích thích sự phát triển của vi khuẩn Probiotics có lợi cho hệ tiêu hóa. Nhờ đó, Sake có thể cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng và kích thích sản xuất enzym tiêu hóa, giúp quá trình chuyển hóa thức ăn hiệu quả hơn

Cải thiện tuần hoàn máu não

Rượu Sake giúp mở rộng mạch máu, thúc đẩy lưu thông máu tốt hơn trong cơ thể. Việc uống Sake điều độ còn giúp tăng cường mức cholesterol tốt (HDL) và giảm cholesterol xấu (LDL), từ đó cải thiện chất lượng mạch máu và giảm nguy cơ đột quỵ.

Các bài viết liên quan:

• Rượu Sake là gì? Cách uống rượu Sake Nhật Bản
• Khám phá lớp học về rượu Sake và trải nghiệm văn hóa Nhật Bản

Rượu Sake làm từ gì? Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các thành phần và bí quyết tạo nên hương vị độc đáo của rượu Sake – biểu tượng tinh hoa của văn hóa Nhật Bản. Để thưởng thức thêm những dòng rượu chất lượng khác, đừng quên ghé Red Apron – địa chỉ uy tín cung cấp các loại rượu vang nhập khẩu chính hãng, phù hợp cho mọi dịp thưởng thức và trải nghiệm đẳng cấp.