Terroir là gì ? Ảnh hưởng thế nào đến hương vị rượu vang?

Terroir là gì? Từ khí hậu, thổ nhưỡng, địa hình đến phương pháp sản xuất của con người, mỗi yếu tố đều góp phần tạo nên phong cách và hương vị riêng cho từng loại rượu vang. Với các tín đồ sành rượu, Red Apron là điểm đến quen thuộc để khám phá những chai vang chất lượng từ nhiều vùng đất nổi tiếng, mỗi chai đều mang đậm dấu ấn Terroir của vùng sản xuất.

>>> Tham khảo: Bảng giá rượu vang chính hãng nhập khẩu cao cấp giá ưu đãi

1. Terroir là gì? Nguồn gốc của Terroir trong rượu vang

Terroir là khái niệm chỉ sự ảnh hưởng của khí hậu, thổ nhưỡng và địa hình của một vùng đất cụ thể đến hương vị rượu vang. 

Mỗi vùng đều mang một nét "Terroir" riêng biệt, tạo nên những điểm đặc trưng trong từng giọt rượu. Một số vùng nổi tiếng được đánh giá cao về Terroir vì những yếu tố tự nhiên độc đáo của nó.

Terroir bắt nguồn từ các loại rượu vang truyền thống ở Châu Âu, ban đầu liên kết với các hương vị đất và khoáng. Vào những năm 1980, nhiều loại rượu vang "đậm đà Terroir" thực chất bị ảnh hưởng bởi mùi của nút chai hoặc sự phát triển của nấm men hoang dã (brettanomyces).

Ngày nay, Terroir được dùng để mô tả các vùng rượu vang như Napa, Bordeaux, Priorat.

Terroir là thuật ngữ dùng để mô tả các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến hương vị rượu vang

>>> Xem thêm: Rượu vang là gì? Những điều cần biết về rượu vang

2. Terroir ảnh hưởng đến rượu vang như thế nào?

Hương vị độc đáo

Terroir mang lại hương vị và mùi thơm đặc trưng nhờ ảnh hưởng từ thổ nhưỡng, khí hậu và vi khí hậu của từng vùng. Điều này tạo nên sự khác biệt rõ rệt về độ chín và mùi hương trong rượu vang.

Mỗi chai rượu vang đều có hương thơm và mùi vị đặc trưng theo thổ nhưỡng, khí hậu của vùng

Kết cấu và cảm giác trong miệng

Rượu vang từ những vùng đất đặc biệt có thể có kết cấu rõ ràng hơn, như tannin đậm hoặc cảm giác mượt mà. Điều này ảnh hưởng đến cảm nhận phong phú khi thưởng thức.

Độ phức hợp

Terroir góp phần tăng cường sự phức hợp trong mùi hương và hương vị, mang đến chiều sâu, giúp rượu thêm đặc sắc.

Sự cân bằng và độ tươi mát

Khí hậu và thổ nhưỡng ảnh hưởng đến độ thanh mát tự nhiên của nho, tác động đến sự cân bằng và khả năng kết hợp với thực phẩm, cũng như tiềm năng phát triển của rượu qua thời gian.

Bản sắc độc đáo

Mỗi vùng trồng nho đều có Terroir riêng, tạo nên phong cách, dấu ấn riêng biệt, phản ánh văn hoá và công sức của người làm rượu.

Mỗi vùng trồng nho đều có Terroir đặc trưng riêng của nhà rượu

Biểu hiện giống nho

Terroir giúp bộc lộ đặc điểm riêng của từng giống nho. Ví dụ, Sauvignon Blanc từ Sancerre (Pháp) và Marlborough (New Zealand) dù cùng giống nhưng mang hương vị rất khác nhờ sở hữu Terroir khác biệt.

Tiềm năng ủ lâu dài

Các yếu tố từ Terroir ảnh hưởng đến cấu trúc của rượu, giúp một số loại có thể phát triển hương vị phức hợp hơn khi ủ lâu, làm tăng giá trị của rượu theo thời gian.

Rượu càng được ủ lâu thì chai vang đó càng có giá trị 

>>> Tìm hiểu thêm: Rượu Sherry là gì? Tìm hiểu về Sherry và các dòng phổ biến

3. Những yếu tố cấu tạo nên đặc trưng của Terroir

Terroir được tạo thành từ 4 yếu tố quan trọng: Khí hậu, đất đai, địa hình và truyền thống làm rượu. Mỗi yếu tố này góp phần vào việc định hình hương vị, mùi thơm, kết cấu và phong cách riêng biệt cho từng loại rượu vang.

3.1. Khí hậu

Các vùng rượu vang chủ yếu được chia thành 2 loại khí hậu: Mát mẻ và ấm áp. Nho trồng ở vùng khí hậu ấm thường có hàm lượng đường cao hơn, tạo ra rượu vang có nồng độ cồn cao, trong khi đó, nho từ vùng khí hậu mát thường có hàm lượng đường thấp và giữ được độ tươi mát tự nhiên.

Ví dụ: Vùng Oakville AVA ở Napa Valley có nắng và nhiệt độ quanh năm cao hơn một chút so với vùng Medoc ở Bordeaux. Mặc dù cả hai nơi đều sản xuất rượu Cabernet Sauvignon nhưng rượu từ vùng Medoc có độ tươi mát tự nhiên cao hơn nhờ vào điều kiện thời tiết đặc trưng của khu vực này.

Rượu vang Cabernet Sauvignon từ vùng Medoc, Pháp có độ tươi mát cao

3.2. Đất đai

Có hàng trăm loại đất, đá và trầm tích khoáng sản khác nhau  tại các vườn nho trên khắp thế giới. Tuy nhiên, phần lớn đất trồng nho có thể được phân loại thành khoảng 5-6 nhóm chính, mỗi nhóm mang lại ảnh hưởng nhất định đến hương vị của rượu vang. Một số loại đất hoạt động như một chiếc túi lọc, cho phép nước truyền khoáng chất đến rễ cây nho khi đi qua.

Ví dụ: Nam Phi sở hữu loại đất granite hình thành từ 50 triệu năm trước. Đá granite nổi tiếng với khả năng giữ nhiệt và giảm độ tươi mát của nho có nồng độ cao. Các nhà phê bình mô tả rượu vang đỏ của Nam Phi mang hương vị gần giống với than chì, sỏi đá và mùi của xi măng mới.

Nam Phi sở hữu loại hình đất đai granite đặc trưng

>>> Tham khảo: Cru là gì? Giá trị đặc biệt của phân loại Cru rượu vang Pháp

3.3. Địa hình

Độ cao đang ngày càng trở thành yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn những vườn nho chất lượng. Bên cạnh độ cao, các yếu tố địa lý như núi, thung lũng, vị trí sâu trong đất liền, hệ sinh thái khác (thực vật, vi sinh vật, cây cối) và sự hiện diện của các hồ, biển lớn cũng ảnh hưởng đáng kể đến hương vị của rượu vang từ 1 vùng cụ thể.

Ví dụ: Vùng Mendoza ở Argentina có những vườn nho nằm ở độ cao khoảng 1.200m so với mực nước biển. Nhờ vậy mà giống nho Malbec giữ được độ tươi mát cao nhờ vào nhiệt độ ban đêm mát mẻ. Bên cạnh đó, tiểu vùng Uco Valley của Mendoza cũng có những vườn nho ở độ cao lớn, tạo nên những chai Malbec chất lượng với khả năng lưu trữ lâu dài.

Mendoza, Argentina với vườn nho ở độ cao 1.200m tạo nên giống nho Malbec chất lượng

3.4. Truyền thống làm rượu

Các kỹ thuật sản xuất và canh tác nho truyền thống cũng góp phần quan trọng tạo nên nét đặc trưng của Terroir trong rượu vang. Dù là sự tác động của con người, nhưng các phương pháp cổ xưa thường phụ thuộc nhiều vào khí hậu, thổ nhưỡng và địa hình của từng vùng.

Ví dụ: Tại Madeira, phương pháp truyền thống là dừng quá trình lên men sớm, thêm rượu Brandy để tăng nồng độ độ cồn và ủ rượu trong các thùng gỗ phơi ngoài trời dưới ánh nắng. Chính kỹ thuật này đã tạo nên hương vị đặc trưng của Madeira, với các nốt hương vị rang và hạt dẻ độc đáo.

Các chai vang được tạo nên từ vùng Madeira đều mang hương vị đặc trưng của hạt dẻ

>>> Xem thêm: Dry wine là gì? Tìm hiểu điều cần biết về rượu vang không ngọt

4. Terroir quan trọng như thế nào?

Nhiều hệ thống phân hạng rượu vang như "Appellation d'origine contrôlée" (AOC) tại Pháp, dựa trên khái niệm Terroir và ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của rượu. 

Chẳng hạn, người mua sẵn sàng trả giá cao hơn cho một chai rượu Grand cru AOC từ vùng Burgundy, Bordeaux hoặc Champagne, nhưng có thể chi ít hơn cho rượu từ cùng giống nho ở Central Valley, Chile.

Điều này đã tạo nên sự khác biệt trong quan điểm giữa ngành rượu vang "thế giới cũ" và "thế giới mới". Những người coi trọng Terroir đánh giá cao sự tinh tế trong hương vị và bản sắc riêng mà Terroir mang lại, trong khi những người ưu tiên phương pháp sản xuất lại nhấn mạnh vào kỹ thuật làm nên chất lượng rượu vang.

Chai rượu Grand Cru từ vùng Burgundy, Pháp thường có giá thành cao hơn 

Các bài viết liên quan:

• Chateau là gì? Tìm hiểu về nguồn gốc, quy định và giá rượu
• WSET là gì? Tìm hiểu chứng chỉ rượu vang quốc tế WSET

Terroir là gì đã được Red Apron giải thích chi tiết trong bài viết này, cho thấy tầm quan trọng của các yếu tố tự nhiên trong việc hình thành hương vị và phong cách của rượu vang. Khi ghé hệ thống 16 cửa hàng của Red Apron, bạn không chỉ tìm thấy những chai grand cru wines chất lượng mà còn được trải nghiệm và khám phá hương vị độc đáo của từng vùng đất trồng nho nổi tiếng trên thế giới.